Hidrolik santraller, suyun potansiyel ve kinetik enerjisinden faydalanarak elektrik üreten yenilenebilir enerji tesisleridir. Genellikle barajlarda biriken suyun türbinleri döndürmesiyle enerji üretimi sağlanır.
Nehir, baraj ya da gölet gibi su kaynakları kullanılır. Su, genellikle yüksekteki bir noktada depolanır (baraj gölü).
Yüksekten bırakılan su, yerçekimi etkisiyle hızlanır ve kinetik enerji kazanır.
Su, cebri borular aracılığıyla türbinlere yönlendirilir. Akış gücü türbinleri döndürerek mekanik enerji üretir.
Türbinlere bağlı jeneratörler, mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir.
Kullanılan su, türbinden çıktıktan sonra tekrar nehir yatağına veya su sistemine salınır.
| Santral Türü | Açıklama |
|---|---|
| Baraj Tipi (Depolamalı) | Büyük miktarda suyu tutar ve pik talep anında devreye girer. |
| Nehri Tipi (Akkış tipi) | Akarsu üzerine kurulur, sürekli akışla çalışır. Rezervuar içermez veya çok küçüktür. |
| Pompaj Depolamalı | Elektrik talebi düşükken su yukarı pompalanır, yüksek talepte aşağı bırakılarak enerji üretilir. |
| Mikro / Mini HES | Küçük ölçekli yerel sistemlerdir, genellikle kırsal alanlarda kullanılır. |
Türkiye, topoğrafyası ve akarsularının bolluğu sayesinde hidroelektrik üretim açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Başlıca barajlar ve HES’ler:
Türbinlerin tasarımı, hidroelektrik üretiminin verimliliği ve etkinliği için merkezi öneme sahiptir. Yüksek verimli Kaplan ve Francis türbinlerinin geliştirilmesi de dahil olmak üzere gelişmiş türbin teknolojileri, mevcut hidroelektrik santrallerinin performansını artırmaktadır. Bu yeni tasarımlar, su ekosistemleri üzerindeki çevresel etkileri en aza indirirken enerji çıkarımını en üst düzeye çıkarmayı amaçlamaktadır.
Pompalı depolama hidroelektrik enerjisi (PSH), en eski enerji depolama biçimlerinden biridir, ancak enerji arzı ve talebini dengelemek için kritik bir teknoloji olmaya devam etmektedir. PSH sistemleri, düşük elektrik talebi dönemlerinde suyu daha yüksek bir rakıma pompalayarak ve en yüksek talep sırasında güç üretmek için türbinler aracılığıyla serbest bırakarak enerji depolar. Güneş ve rüzgar gibi aralıklı yenilenebilir enerji kaynaklarının artan nüfuzuyla, PSH şebekeyi dengelemede hayati bir rol oynayabilmektedir.
Küçük ölçekli hidroelektrik sistemlerinin tasarımındaki son gelişmeler, kurulumu daha kolay ve daha hızlı olan modüler çözümlere yol açmıştır. Bu sistemler genellikle düşük kafalarda (dikey mesafeli şelaleler) ve değişken akışlarda verimli bir şekilde çalışabilen Arşimet vidaları veya Pelton tekerlekleri gibi yenilikçi türbin tasarımlarını kullanır. Tasarımdaki esneklik, su arıtma tesisleri veya tarım sistemleri gibi mevcut altyapıya entegrasyona olanak tanır ve bu da onu birçok topluluk için uygulanabilir bir seçenek haline getirir.
Herhangi bir sorunuz, öneriniz veya iş birliği teklifiniz için benimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Yalnızca birkaç adımda ulaşabileceğiniz bu sayfadan size en hızlı şekilde geri dönüş yapacağım. Beni e-posta veya iletişim formu aracılığıyla rahatlıkla bulabilirsiniz. Yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım!